Ενώ τα τελευταία χρόνια το οικοσύστημα υποστήριξης των νέων επιστημόνων στην Ελλάδα βρίσκεται σε σχετική άνθιση, στη Δυτική Μακεδονία βρίσκεται σε σχεδόν μηδενικό επίπεδο.
Ο Πυλώνας Επιχειρηματικής Υποστήριξης λειτουργώντας στη λογική του Επιχειρηματικού Επιταχυντή (Business Accelerator) θα εφαρμοστεί προωθητικά στις λοιπές δράσεις υποστήριξης της επιχειρηματικότητας της περιοχής, που αφορά στα μέλη – στελέχη της Ακαδημαϊκής κοινότητας, τόσο της Δυτικής Μακεδονίας, όσο και έξω από αυτή, έχοντας στο επίκεντρό του την επιστημονική υποστήριξη και την καθοδήγηση προς την επιχειρηματική ωρίμανση καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών.
Θα παρέχει χωρίς καμιά οικονομική επιβάρυνση, υψηλής ποιότητας υποστηρικτικές υπηρεσίες στους συμμετέχοντες ώστε να αναπτυχθούν, να εξελιχθούν και να διεκδικήσουν μια θέση στο οικοσύστημα καινοτομίας της περιφέρειας, διεκδικώντας μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συμμετοχής τους στον Επιχειρηματικό Επιταχυντή, μια επιχειρηματική θέση στην ελληνική και στη διεθνή αγορά.
Ως γενικό πλαίσιο λαμβάνεται κα αξιοποιείται ιδιαίτερα το Entrecomp (Entrepreneurship Competence Framework) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς το ΠΔΜ στοχεύει να αποτελέσει το κεντρικό σημείο ανάπτυξης του πλαισίου και των οδηγιών του στην Ελλάδα, με αιχμή τις δράσεις του στην επιχειρηματικότητα, καινοτομία και επιχειρηματική ωρίμανση στο πλαίσιο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης που έχει ξεκινήσει ήδη για τη Δυτική
Μακεδονία.
Κεντρικοί Στόχοι (πέρα από το να συμβάλλει θετικά στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, αντιμετωπίζοντας το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους νέους σήμερα στη Δυτική Μακεδονία, που δεν είναι άλλο από την ανεργία),είναι οι:
- καθοδήγηση προς την μελλοντική επιχειρηματική ανάπτυξη
- συμβουλευτική για τη μελλοντική διείσδυση στην αγορά (go to market) και pivoting
- coaching
- επιτάχυνση της επιχειρηματικής διαδικασίας από την ιδέα στην αγορά,
- διάχυση εντός του Πανεπιστημίου της επιχειρηματικής νοοτροπίας και
- τη σύνδεση με την πραγματική οικονομία
Σκοπός του Επιχειρηματικού Επιταχυντή είναι να αποτελεί έναν Kόμβο υποστήριξης επιχειρηματικότητας στη Δυτική Μακεδονία, ως καταλύτης για την ανάπτυξη του τοπικού οικοσυστήματος καινοτομίας και ως προπομπός – πιλότος της Ζώνης Καινοτομίας που σχεδιάζεται μεθοδικά από το Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο του Προγράμματος της Δίκαιης Μετάβασης, έχοντας ολοκληρώσει ήδη το 1 ο στάδιο που αφορά στη Μελέτη Σκοπιμότητας, Οργάνωσης και Θεσμοθέτησής της.
Μέσω του Επιταχυντή τα αρμόδια στελέχη της ομάδας έργου θα υποστηρίζουν ειδικά τους νέους επιστήμονες να επιτυγχάνουν τη ζεύξη καινοτόμων ιδεών με την αγορά, αξιοποιώντας το σχετικό Πρόγραμμα Επιτάχυνσης που περιλαμβάνει ως βασικές του Ενότητες και Δυνατότητες για την επίτευξη της προσομοίωσης της επιχειρηματικής ανάπτυξης και επιτάχυνσης: φιλοξενία, επιχειρηματική εκπαίδευση, συμβουλευτική καθοδήγηση, συναναστροφή και υποστήριξη από μέντορες, δικτύωση με επιχειρήσεις & φορείς, διασύνδεση με το τμήμα υποστήριξης μεταφοράς τεχνολογίας και τέλος πληροφορίες για την πρόσβαση σε κεφάλαια κίνησης.
Ο επιταχυντής θα αποτελεί επίσης το φυσικό σημείο επαφής, όπου συναντήσεις των νέων επιστημόνων και οι όποιες σχετικές εκδηλώσεις θα επιτρέπουν στους ομοϊδεάτες τους να συνδεθούν και να συνεργαστούν (meetups).
Μελετήθηκαν διεθνείς περιπτώσεις πετυχημένων Επιχειρηματικών Επιτυχαντών, όπως και στον ελληνικό χώρο (φορείς: Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας – Προ-θερμοκοιτίδα OK!Thess, Τεχνόπολις Business Park, Innovathens, Κέντρο Αρχιμήδης κα).
To ΠΔΜ στο πλαίσιο του έργου συνθέτει ένα σύγχρονο και καλά δομημένο Πρόγραμμα Επιτάχυνσης που θα εφαρμόζεται σπονδυλωτά (ανάλογα με το βαθμό ωριμότητας κάθε ιδέας) σε διαδοχικά στάδια – φάσεις.
Η χρονική περίοδος που θα λειτουργήσει (μέσω του προγράμματος χρηματοδότησης του έργου) προσδιορίζεται μεσοσταθμικά σε ~4 μήνες για κάθε φάση, με στόχο η περίοδος υποστήριξης για την επίτευξη της προσομοίωσης της επιχειρηματικής ανάπτυξης και επιτάχυνσης να ολοκληρώνεται σε διάστημα ~12 μηνών.
1η Φάση: Υποστήριξη Ανάπτυξης – Ωρίμανση Ιδέας
Εργαλείο: Εργαστήρια
2η Φάση: Υποστήριξη Εκπόνησης Επιχειρηματικού Σχεδίου
Εργαλείο: Εργαστήρια
3η Φάση: Υποστήριξη Ανάπτυξης Επαγγελματικής Δραστηριότητας
Εργαλεία: Συμβουλευτική, Εργαστήρια
Συνοπτική περιγραφή Φάσεων Προγράμματος Επιτάχυνσης
Ανά φάση: εντοπίζεται η ιδέα, δημιουργείται η εν δυνάμει επιχειρηματική ομάδα από τους νέους επιστήμονες, δίνονται εργαλεία προώθησής της και αναζητείται η σύνδεση της ιδέας με μια επιχειρηματική λύση η οποία και προτείνεται στο τέλος της 1 ης φάσης.
Στην επόμενη φάση υποστηρίζεται ο επιχειρηματικός και οικονομικός σχεδιασμός, ενώ στην 3 η και τελική φάση γίνεται η υποστήριξη της εν δυνάμει
εκκίνησης της επιχειρηματικής δράσης από τους νέους επιστήμονες.
Το Πρόγραμμα Επιτάχυνσης θα είναι διαθέσιμο στις καλούμενες ως Επιχειρηματικές Ομάδες που θα υποστηρίζονται από το ΠΔΜ. Συντίθεται δομικά από ομάδες δράσεων, στο μεθοδολογικό πλαίσιο του Entrecomp και στη λογική της υποστήριξης της επιστημονικής προσέγγισης για τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων, με στόχο να φτάσουν μια ιδέα ή/και ένα επιθυμητό προϊόν στα χέρια των πελατών – καταναλωτών το συντομότερο δυνατό. Κομβικό σημείο της μεθοδολογίας εφαρμογής είναι η μεστή και ταχεία προσομοίωση της επιχειρηματικής ανάπτυξης και επιτάχυνσης στη λογική της πλέον δημοφιλούς μεθοδολογίας ανά τον κόσμο http://theleanstartup.com/principles.
Η μεθοδολογία που επιλέγουμε συντίθεται από ένα μίγμα υποστηρικτικών δράσεων μεταξύ στοχευμένων (κατά περίπτωση επιχειρηματικής ομάδας)
συμβουλευτικών υπηρεσιών και εργαστηρίων (εκπαιδευτικών σεμιναρίων) ανάλογα τη φάση της υποστήριξης. Οι θεματικές των εργαστηρίων αφορούν
στην επιχειρηματικότητα ειδικού τύπου και θα εναλλάσσονται – υποστηρίζονται από ειδικούς εισηγητές – μέντορες στο τμήμα της συμβουλευτικής. Κομβικό σημείο των υπηρεσιών συμβουλευτικής, αλλά και των εργαστηρίων αποτελεί η στόχευση στην ενδυνάμωση των επιχειρηματικών ομάδων σε δικτυώσεις, επιχειρηματικές επαφές και διασυνδέσεις με την αγορά και τη βιομηχανία.
Επί μέρους Ενέργειες
Το Πρόγραμμα Επιτάχυνσης συντίθεται από 3 Πακέτα Υπηρεσιών, σχετικών με:
Ενέργεια 1: Παροχή χώρων εργασίας – δικτύωσης των επιχειρηματικών ομάδων στον Κόμβο – Σημείο πρώτης Επαφής (Co-working space) του Πανεπιστημίου. (Μ4-17)
Περιλαμβάνει υποδομές κα εξοπλισμό εργασίας, διάθεση χώρων παρουσιάσεων – δικτύωσης. Το ΠΔΜ έχει ως στόχο να παρέχει έναν χώρο στο κτίριο που εδρεύει στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου στην Κοζάνη. Η έκταση του χώρου είναι περί τα 120 τ.μ και καλύπτει έναν ολόκληρο όροφο ο οποίος θα διαμορφωθεί κατάλληλα, θα επανδρωθεί με τον κατάλληλο εξοπλισμό για να λειτουργήσει ως Κόμβος Υποδοχής – Σημείο πρώτης επαφής.
Ενέργεια 2: Επιχειρηματική Εκπαίδευση μέσω εργαστηρίων (εκπαιδευτικών σεμιναρίων). (Μ3-17)
Αναφέρονται οι κεντρικές ενότητες ανά φάση:
a. Εργαστήρια 1ης Φάσης – Ενίσχυση των επιχειρησιακών λειτουργιών:
- Μεθοδολογία Lean Start-up: Από την ιδέα στην αγορά
- Εργαλεία ανάπτυξης επιχείρησης
- Καμβάς επιχειρηματικού μοντέλου (Business Model Canvas)
- Στοιχεία βιωσιμότητας
- Marketing & Branding
- Διείσδυση σε νέες αγορές
- Παρουσίαση της επιχειρηματικής ιδέας (Pitching)
b. Εργαστήρια 2 ης Φάσης – Ενίσχυση υποστηρικτικών λειτουργιών:
- Νομικά θέματα
- Λογιστικά θέματα
- Θέματα ανθρώπινου δυναμικού
- Αρχές Εκπόνησης Επιχειρηματικών Σχεδίων
- Ολοκληρωμένη OnLine πλατφόρμα ωρίμανσης – βιωσιμότητας
- Επενδυτικών Σχεδίων
- Χρηματοοικονομική ανάλυση Επιχειρηματικών Σχεδίων
- Εισαγωγή στις αρχές προστασίας δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας (σε συνεργασία με τους αρμόδιους συνεργάτες στο ΠΔΜ στα θέματα Μεταφοράς Τεχνολογίας)
c. Εργαστήρια 3ης Φάσης – Ανάπτυξη εν δυνάμει επιχείρησης:
Στρατηγικές διαπραγμάτευσης
- Ανάπτυξη Πωλήσεων
- Το περιβάλλον δραστηριοποίησης μέσω των προγραμμάτων της ΕΕ
- Χρηματοδότηση Ίδρυσης Νεοφυών Επιχειρήσεων
Ενέργεια 3: Συμβουλευτική καθοδήγηση – Mentoring & Coaching για την προσομοίωση της επιχειρηματικής ανάπτυξης της επιτάχυνσης. (Μ4-17)
Περιλαμβάνει τη σύνθεση και λειτουργία της ομάδας των ειδικών μεντόρων – συμβούλων από την αγορά & τον ακαδημαϊκό χώρο, ανάλογα και τους
κλάδους – τομείς ενδιαφέροντος των επιχειρηματικών ομάδων.
a. 1 η Φάση:
Η επιχειρηματική ομάδα που αιτείται και γίνεται αποδεκτή χαρτογραφείται ως προς τις ανάγκες της με δομημένη διαδικασία, με στόχο να κατευθυνθεί στους κατάλληλους μέντορες υπό την καθοδήγηση ενός επικεφαλής, που αναλαμβάνει και τη συνολική παρακολούθηση της διαδικασίας για λογαριασμό
του Προγράμματος Επιτάχυνσης. Ο επικεφαλής κρίνει με πολύ ευέλικτο τρόπο, ανάλογα με τη Φάση και τις ανάγκες της επιχειρηματικής ομάδας, αν
και ποιοι άλλοι μέντορες – σύμβουλοι είναι απαραίτητοι για την περαιτέρω ειδική καθοδήγηση και υποστήριξη (customization).
b. 2η & 3η Φάση:
Οι ομάδες και ανάλογα τη Φάση εργάζονται ενδεικτικά πάνω στο εξής τετραπλό μοντέλο:
- ανάπτυξη ιδέας – επιχειρηματικού πλάνου (ενδεικτικά με χρήση των Καμβάδων – Business Canvas ως βασικό εργαλείο, Scorecards κα ),
- εκτίμηση – καταγραφή σημαντικών πτυχών του κλάδου – τομέα της αγοράς στην οποία στοχεύουν
- εφαρμογή – ανάπτυξη της ιδέας σε προϊόν ή υπηρεσία με στόχο την οικονομική του εκμετάλλευση,
- συνεχείς ανταλλαγές πληροφοριών – αξιολογήσεων προόδου & on going βελτιώσεων με τους μέντορες – συμβούλους
- αρχική παρουσίαση αποτελέσματος & λήψη οδηγιών βελτίωσης (pitching) από ομάδα μεντόρων για την τελική του μορφή
Δίκτυο Mentoring & Coaching
H συμβουλευτική υποστήριξη – mentoring θα γίνεται μέσα από ένα εκτεταμένο δίκτυο ειδικών θεματικών συμβούλων – μεντόρων που εργάζονται ή σχετίζονται με το ΠΔΜ και κυρίως με την επιχειρηματική κοινότητα της περιοχής, αλλά και ευρύτερα σε εθνικό επίπεδο.
Οι σύμβουλοι – μέντορες υποστηρίζουν τις επιχειρηματικές ομάδες ανά φάση με tailor made τρόπο. Συνοπτικά:
- Μετά τη χαρτογράφηση ακολουθεί – αξιολόγηση & τεκμηρίωση αναγκών – στοχεύσεων
- Στελέχωση ομάδας συμβούλων – μεντόρων με ορισμό ενός επικεφαλής
- Υλοποίηση συμβουλευτικής μέχρι την ολοκλήρωση των 3 φάσεων
Διασύνδεση – Δικτύωση
Περιλαμβάνει ομαδικές υπηρεσίες διασύνδεσης – δικτύωσης που αφορούν σε:
- λοιπές επιχειρηματικές ομάδες του προγράμματος
- φορείς – οργανισμούς
- άλλους επιχειρηματικούς επιταχυντές
- λοιπά σημεία επαφής (εκτός χώρας)
Θα αξιοποιηθούν επαφές από το δίκτυο συνεργατών του ΠΔΜ με τους οποίους θα συμφωνηθούν σχετικά Μνημόνια Συνεργασίας, κυρίως με φορείς
στήριξης της επιχειρηματικότητας. Ενδεικτικά αναφέρονται: NCDIEL (Εθνικό Κέντρο Ανάπτυξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικής Μάθησης) Junior
Achievement Greece, Elevate Greece, Κέντρο Αρχιμήδης ΕΚΠΑ, λοιποί φορείς δημόσιου χαρακτήρα κ.α.
Το δίκτυο συνεργατών θα λειτουργήσει στην κατεύθυνση των συνεργειών και της δικτύωσης της επιχειρηματικής επιτάχυνσης για τις επιχειρηματικές ομάδες των νέων επιστημόνων. Ειδικός σκοπός των συνεργασιών με το δίκτυο αυτό αποτελεί η στοχευμένη διασύνδεση με φορείς διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων ενδεικτικού τύπου venture capital κ.α. για την κατά το δυνατό εμπορευματοποίηση των αποτελεσμάτων των υποστηριζόμενων νέων επιστημόνων. Η δικτύωση με δημιουργικούς ανθρώπους της αγοράς από την Ελλάδα και το εξωτερικό δίνει ταυτόχρονα και ευκαιρίες για να ανταλλάξει μια επιχειρηματική ομάδα ιδέες και να αναπτύξει νέες συνεργασίες.
Το Πρόγραμμα προβλέπει οριζόντιες συνέργειες και συνεργασία με το Τμήμα του Πανεπιστημίου που ασχολείται με τη Μεταφορά Τεχνολογίας, ιδιαίτερα σε θέματα εξειδικευμένης εκπαίδευσης μέσω των εργαστηρίων, αλλά και της συμβουλευτικής.
Ποιους αφορά το Πρόγραμμα Επιτάχυνσης:
Το Πρόγραμμα Επιτάχυνσης αφορά σε μέλη της Ακαδημαϊκής κοινότητας τόσο του ΠΔΜ, όσο και ευρύτερα της χώρας, ενδεικτικά ως εξής:
- μέλη ΔΕΠ / ΕΤΕΠ-ΕΔΙΠ
- επισκέπτες ερευνητές/καθηγητές
- προπτυχιακοί φοιτητές
- μεταπτυχιακοί φοιτητές
- υποψήφιοι διδάκτορες
- απόφοιτοι μέχρι 2 έτη πριν την έναρξη λειτουργίας της ομάδας
- ερευνητές
- έκτακτο επιστημονικό προσωπικό
- διοικητικοί υπάλληλοι
- επισκέπτες ερευνητές/καθηγητές
Η Διαδικασία του Προγράμματος Επιτάχυνσης:
1. Ανάρτηση Πρόσκλησης στο mini site του προγράμματος.
2. Υποβολή Αιτήσεων.
3. Δομημένη Αξιολόγηση Αιτήσεων συμμετοχής (κυρίως σε σχέση με την επιλεξιμότητα συμμετοχής και εν συνεχεία με την καινοτομικότητα & την ωριμότητα της ιδέας).
4. Συνέντευξη με τις επιλέξιμες ομάδες.
5. Παρουσίαση αρχικής ιδέας σε αρμόδιο όργανο του έργου.
6. Έγκριση.
7. Εφαρμογή των 3 Φάσεων του προγράμματος.
8. Παρουσίαση Επιχειρηματικού Πλάνου σε αρμόδιο όργανο του έργου – ανατροφοδότηση & οριστικοποίηση.
9. Συμμετοχή σε δράσεις εξωστρέφειας – προώθησης της ιδέας.
